مدل هاي لباس زن ايرانى
تنپوش زنان ایران زمین از دیرباز تنپوشی فاخر و اصیل به حساب میآمد. لباسهایی با طرحها و رنگهایی شاد و در خور زن ایرانی.
فرقی نمیکرد زن ایرانی در چه عصری و در کدام سلسله زندگی کند. این زن از هر قوم و قبیله و در هر عصر و زمانی که بود لباسی در شان خود برای پوشش انتخاب میکرد.
این گزارش بخشی از این لباسها را به شما معرفی میکند.
زنان این خطه دارای یازده تکه پوشش اساسی هستند:
کفش، شلوار، زیرپیراهن، جلیقه، قبا، یل، دستمال سه گوش زینتی، عمامه و روسری.
کفش زنان کرد از نیم تاج الوان یاچرم خام با طرحی ساده و نوک پنجهای و اندکی نوک برگشته است. رویه کفش را معمولاً با نخهای الوان ابریشمی نقشبندی و گلدوزی شده تهیه میکنند.
شلوار، دارای دو ساقه و یک میان ساق پهن چهار گوش است. کمر این نوع شلوار لیفهدار است. دمپای ساقها نیز به صورت لیفه است که به وسیله بندی در حدود مچ پا جمع میشود. زنان کرد زیرپیراهن یا زیرپوش را معمولاً از چلوار تهیه میکنند. این زیرپوش ساده و بلند است که تا به پشت پا میرسد. آستین آن برشی معمولی است و در مچ دست با دکمه بسته میشود.
پیراهن زنان کرد تمام قد بلند است. از زیر بغل، مخروطی شکل به طرف پایین ادامه دارد. این نوع پیراهنهابه وسیله پولکدوزی و یراقدوزی تزیین شده اند. جلیقه بانوان کرد از مخملهای الوان تهیه میشود.
این جلیقه ها معمولاً دارای یراقها و نوارهای پهن هستند و با سکه ها و زیورهای طلا و نقره تزیین یافته اند.
قبای زنان کرد مانند پیراهن آنها تمامقد بلند است. به طوری که تا پشت پایشان ادامه دارد و از روی پیراهن پوشیده میشود. در محل اتصال یقه دکمه قیطانی دوخته میشود که یقه را به هم پیوند میدهد.
دستمال زینتی زنان کرد پارچهای است از جنس توری و سه گوشکه از رنگهای مختلف انتخاب میشود.
عمامه زنان کرد از دو قسمت تشکیل یافته است:
۱ـ کلاه کوتاه یا کلگی مسطح و پولکدوزی شده
۲ـ مقداری پارچه مشکی لوله شده.
سربند زنان کرد معمولاً از چندین تکه پارچه های ابریشمی به نام کلاغی با زمینههای سیاه و گلهای زرد و سفید تشکیل میشود.
پوشاک زنان لرستان
پوشاک زنان منطقه لرستان عبارت است :
از کلاهک، روسری، پیراهن، شلوار، جلیقه، یل، کلنچه (سرداری) و پاپوش.
زنان لر از پارچه کم عرض کلاهک درست میکنند و دور آن را دستمال یا کلاغی میبندند. این روسریهای ریشهدار، گلدار و گاهی سیاه و سفید هستند. کلاغی را طوری دور سر می پیچند که پرپشت باشد و آویزههای بلند نیز همراه دارد.
پیراهن زن لر برشی ساده، بلند و گشاد و یقه گرد بهم آمده دارد. جلوی پیراهن از زیر گلو تا حدود سینه چاک دارد، تنه پیراهن برش راست داشته و گاهی نیز از زیربغل به سوی پایین اریب میخورد و در دامن عرض آن افزایش مییابد.
زنان لر از دو پیراهن روی هم رفته استفاده میکنند که یکی نقش زیر پیراهن را ایفا میکندو از تافته تهیه میشود.
شلوار زنان لر از لحاظ برش وضع خاصی دارد. قسمت بالای آن گشاد و پهن و دارای لیفه و کمر است. دو ساق آن مایل به بیرون و قسمت پهن آن در پایین شلوار دوخته میشود. دو ساق در بخش بالای خود به فاصلهای از همدیگر قرار میگیرند و این فاصله خود به منزله میان ساقی است.
شلوار از لحاظ جنس و ترکیب دو قسمتی و دو رنگ است که از دم پا تا حدود زانو رنگی است. بر آن نقشبندی و نواردوزی کرده و قسمت دیگر آن رنگی دیگر است.جلیقه از لحاظ برش و ساختمان در میان تمام ایلاتی کی است و در میان زنان لر بخش جلوی آن همیشه باز است و دکمه ندارد. قسمت جلوی جلیقه یراقدوزی مفصل دارد.
در لرستان دو نوع کت و دیل معمول است. یکی همان کت معمول است که نیمه تن را میپوشانند و ساده است و بدون آرایش و دیگری کتی است که از مخمل تهیه میگردد که آن را کُلنتچه میگویند. این تنپوش چون کت معمولی است اما در جلوی بدن بسته نمیشود. یقهاش باز است و دم آستین و دوره شکاف آن یراقدوزی و نواردوزی میشود. سرداری زن لر پوششی بلند تا پشت پا دارای کمرچین، جلوی آن آزاد است بدون دکمه و آستین آن کوتاه تا آرنج و از مخمل الوان و مشکی تهیه میشود.
کناره های سرداری و دور دامن و سر آستین را به پهنای سه انگشت یراقدوزی میکنند.
پا پوش زن لرستانی از چرم محلی است که در خرم آباد و بروجرد ساخته میشود اما اغلب از دوختههای کرمانشاه و گیوههای معروف آنجا بهره میبرند.
پوشاک زنان بختیاری بختیاریها شاخهای از لرها هستند که به لر بزرگ معروف هستند. بنابراین تحت تأثیر آداب و رسوم لری هستند و پوشاکشان به لری نزدیکتر و شبیه تر است.
پاپوش بانوان بختیاری از نوع گیوه های شیراز است که در محل تهیه میشود و یا از اصفهان و شیراز فراهم می آورند.
چادر بانوان بختیاری مشخص کننده پوشاک زنان بختیاری است که از جنس پارچه توری و گاه مزین به تارها و نقشها و حاشیه های زرین است. حاشیه و کناره های چادر زنان بختیاری اغلب به وسیله زر و زیور و سکه های مختلف تزیین میشود. پوشش زن بختیاری آمیختهای است از پوشاک همسایگان خود بویژه اصفهانیها.
بانوان بختیاری دارای یل هستند که از مخمل گلدار یا ساده تهیه میشود. یقه این یل ایستاده و گاه خوابیده است.
سردست آن مزین و در قسمت جلو با دکمه بسته میشود و از روی پیراهن می پوشند. تنبان (شلیته) لیفه دار و پرچین است. پارچه مورد مصرف آن از شش متر تجاوز میکند و جنس پارچه آن از پارچههای الوان و خوشرنگ است.
پوشاک زنان مازندران
پوشاک زنان مازندران شامل:
لچک، روسری، پیراهن، جلیقه، شلیته کوتاه، شلوار، جوراب پشمی، کفش و چادر است.
لچک از پارچهای به شکل سه گوش و سفید تهیه می شود. در قسمت جلو لچک نواردوزی شده است. زنان این لچک را با سبک خاص به سر میبندند. لچک بارزترین پوشاک در میان زنان ساحل خزر بوده و در تمام منطقه عمومیت دارد.
چارقد یا روسری پارچه ای است چهارگوش و معمولاً به رنگ سفید که آن را به صورت دولا بر سر میگذارند و دو طرف آن را در زیر گلو سنجاق میزنند و یا بامنجوق زیوردار، بند میکنند. پیراهن زنان مازندرانی با آستین بلند است که یقه جلو آن باز است.
پوشیدن جلیقه تقریبا در تمام منطقه معمول است. این پوشش برای ساکنین کوهپایه های مازندران بسیار متنوع است.
شلیته زنان مازندرانی از پارچه های گلدار یا ساده تهیه میشود. قد شلیته کوتاه و پرچین است.
زنان این منطقه، شلوار را از زیر شلیته میپوشند که به صورت راسته و ساده و از پارچه مشکی دوخته میشود. قد شلوار در مازندران بلندتر از گیلان است.
پوشاک زنان خراسان
پوشاک مردم سرزمین خراسان با پوشاک همسایه های خود یعنی بلوچها شباهت بسیار دارد. لیکن تفاوتی نیز در برش آنها وجود دارد که نمیتوان نادیده گرفت. پوشش مردم شرق خراسان اصیل ترین پوشاکهای این منطقه است.
دربقیه مناطق خراسان مردان عمامه را برداشته و کت و شلوار میپوشند. زنان، چارقد بهسر داشته که از نوع دستمال یزدی است.امروزه این چارقدها کاربرد چندانی ندارند.
پوشاک زنان شرق خراسان دارای شش تکه اساسی است:
کلاغی، روسری، پیراهن، جلیقه، شلوار، چادرو کفش.
روسری زنان شرق خراسان به نام چارقد به رنگ سفید و بزرگ که به شکل سه گوش است. این لچک را به صورت تا زده بر سر میگذارند. در گوشه های این سربند منگوله هایی از نخهای ابریشم و الوان وصل شده است. دستمال کلاغی از قسمت پیشانی روی روسری بسته میشود.
پیراهن زنان در این دیار با بالاتنه کوتاه است که قسمت پایین آنها پرچین و بلند است.این نوع پیراهن دارای آستینی معمولی و سردست است. روی سینه پیراهن زنان این منطقه نقشبندی بسیار زیبایی انجام شده است. یقه تا حوالی سینه باز است. رنگ پارچه ها را اغلب از نوع قرمز و بدون گل و بوته انتخاب میکنند.
دور کمر شلوار زنان شرق خراسان گاهی از شش متر متجاوز است. این شلوار در هنگام پوشیدن به وسیله بندی به دور کمر بسته میشود. رنگ شلوارهای زنانه را معمولاً از پارچههای الوان انتخاب میکنند.
جلیقه زنان از مخملهای الوان و زربفت تهیه میشود که برای حفاظت از سرما به جای یل و ارخالق به کار میبرند.
کفش زنان شرق خراسان به شکل نعلینی است که پاشنه کفش در روی تخت آن قرار گرفته است و ازچرم الوان تهیه میشود. زیر پاشنه معمولاً نعل میکوبند. در پاشنه این کفشها استخوان شتر به کار میرود. رویه کفش از چرم تزیین یافته است. چادر زنان این ناحیه معمولاً به رنگ نخودی روشن و یا با روناس رنگ میشود. قد چادر نسبتاً کوتاه است و موقع استفاده مقداری از آن را روی سر میگذارند.
رنگآمیزی پوشاک زنان شمال خراسان نیز بسیار جالب و مانند پرطاووس رنگ به رنگ است.