پرهیز از طمع و دوری از توقعات بیجا از خصال نیک و صفتهای پسندیده پرهیزکاران و متقین است و امام علی(ع) متقین از طمعکاری، دوری و پرهیز میکنند.
حرص و طمع از دیدگاه امیر المومنین(ع) به منظور آگاهی، معرفت بیشتر و پی بردن به ضرر و زیانهای صفت زشت « حرص و طمعورزی» و عواقب سوء فسادآفرین آن به اندیشههای بلند امیرالمومنین علی(ع) و نیز به آموزه و سیره عملی او باید مراجعه کرد.
طمع بدترین چیز امیرالمؤمنین(ع) طمعورزی حرص و ولع داشتن و توقع و افزون طلبی بی جا را یکی از زشتترین و بدترین کارهای انسان میداند، چنانکه در اینباره فرموده: « بدترین چیز طمعکاری است» (غررالحکم ج 1). -
طمع، ملاک شر و بدی حضرت علی (ع) اصل و اساس شر وهر زشتی و فساد را طمعکاری معرفی میکند، و میفرماید: ریشه شر و بدی طمع ورزیدن است.
طمعورزی بردگی است امیرمومنان (ع) درباره پرهیز از طمع ورزی و اثر سوء آن فرموده آلطمع رقٌ موبٌد «طمعورزی ، بردگی همیشگی و ابدی است»؛
یعنی انسان طمعکار و آزمند و حریص، همیشه حالت بردگی دارد و پیوسته بنده و برده مال و اسیرو گرفتار دنیا است.
امام همچنین فرموده است: هر طمع کننده و طمعکاری اسیر و برده است؛
یعنی هر طمعکار و حریص ، گرفتار دنیا و اسیر هوا و هوس و بردگی و انسان چاپلوس و متملق است.
طمع، فسادگری یکی از آثار بد و زشت طمعکاری و حرصورزی و افزونطلبی و توقعات نادرست، آن است که موجب بی باکی و بی پروایی و بی بند و باری و منشأ و عامل فساد و تباهی و لاابالیگری در انسان و اجتماع بشری میشود، همانگونه که امام علی(ع) در این زمینه فرموده است: هیچ چیز همانند طمعکاری، شخصیت انسان را فاسد و تباه نمیکند.
حرص و طمع، قاتل و کشنده است حرص و طمع ورزی و توقعات بی جا و افزون خواهی، موجب آسیب و صدمه و مرگ میشود و قاتل وکشنده انسان طمعکار است، چنانچه امام علی(ع) در این باره فرمود: حرصورزی و طمعکاری،سوار خود را به زمین میزند و میکشد.
طمعکاری، از صفات منافقین طمعورزی و حرص داشتن از خصلتها و صفتهای زشت منافقین است همانگونه که امام علی(ع) در وصف منافقین فرموده است: منافقان با اظهار یأس و نا امیدی، میخواهند به مطامع و طمعکاری خود برسند. طمع، هلاک و تباهی از اثرات شوم دیگر طمعکاری و حرصورزی، هلاکت و تباهی است،
لذا امیرالمومنین در این باره فرموده است: بپرهیزید و بترسید از اینکه، مرکب طمعورزی تو رابه سرعت به سوی آبشخورهای تباهی و هلاکت به پیش راند.
منبع: خ مهر